Kritische- ik

In vrijheid ademend…..

Niet van dat benauwde. Gewoon zijn wie je bent. Gooi je haar los en wees jezelf. Gaat me steeds makkelijker af. Tenminste, als ik mijn eigen criticaster in toom kan houden. Want die is best pittig. Scherp. Veeleisend. Ziet altijd wat ik niet goed doe. Waar ik het heb laten liggen. Hoe ik het wel had moeten doen. Fijn zo’n recensent. Altijd de vinger op de zere plek. Alleen jammer dat ik nooit die 5 sterren haal. Waar is dat applaus? Waar zijn de juichende kritieken?

Ik vind mijn kritische-ik best intimiderend. Ben ook wel een beetje bang voor haar. Kreeg daardoor (volgens mijn zus, heel veel) perfectionistische trekjes. Strakke voorbereiding. Niets aan het toeval overlaten. Altijd proberen in control te zijn. Een gespannen en onrustig gevoel vanbinnen. Allemaal om te voorkomen dat ik mezelf zou afbranden. En daardoor te voelen dat ik niet goed genoeg ben.  Als het weer niet goed was. Heel vermoeiend. Heel pijnlijk. Was ik me overigens lang niet van bewust.

En met oordeel komt vaak het schuldgevoel. Ook dat nog. Over pijnlijk gesproken. Schuldgevoel omdat ik denk niet te voldoen aan de verwachtingen van een ander. Of schuldgevoel omdat ik mijn eigen hoge lat niet gehaald heb. Beide vormen van schuld geven het gevoel van tekortschieten. Niet goed genoeg zijn. Best boeiend. Mijn kritische-ik heeft een oordeel over wat ik doe. En mijn schuldgevoel doet er vervolgens nog een schepje bij bovenop door mij mezelf waardeloos te laten voelen. Auw! Zo schiet het natuurlijk niet op.

Als jij zo doorgaat dan wordt dat niets met jou. Je vergelijkt jezelf steeds met mij en vindt dan dat je het niet goed doet. Terwijl ik 15 jaar dit werk doe en jij pas 2 weken voor de groep staat en midden in je opleiding zit. Geef jezelf de kans om te leren, anders ga je het niet redden. Schot in de roos! Bedankt Jan Kuipers, dat zag je weer goed 🙂

Het is of een 10 of een 0; zat verder niet zoveel tussen. En mijn perfectionisme maakte dat het nooit een 10 kon zijn; ik zag altijd wel iets wat beter kon. Nooit te beroerd om de lat (te) hoog te leggen. Dus kwam ik vaak uit op 0. Over demotiverend gesproken. Knap je natuurlijk niet van op. Maar de bijvangst was ook niet gering. Ik betrapte mezelf erop dat ik steeds meer moeite kreeg met nieuwe dingen. Met veranderingen. Uit mijn comfortzone stappen. Want nieuwe dingen leren is dan niet alleen spannend, maar ook bedreigend. Mijn kritische-ik kan namelijk echt goed kritiek geven 🙂

Wat doe je met een kind dat leert fietsen? Enthousiast trappend, slingerend over de weg, gestopt in een sloot. Want ze wist nog niet hoe ze moest remmen. Huilen, natuurlijk. Dikke tranen. Blauwe plekken. Juist ja, die geef je natuurlijk op haar donder; had ze maar op tijd terug moeten trappen. Want hoe stom kan je zijn!

Niet dus. We snappen allemaal dat je een kind dat leert fietsen niet straft omdat het niet in 1x goed gaat. Dat meisje vis je uit de sloot; je geeft haar een dikke knuffel en vertelt dat ze het geweldig doet. De volgende keer gaat het haar vast lukken om op tijd te remmen. Echt!

Het is normaal dat kinderen met vallen en opstaan mogen leren. Elke vooruitgang is reden voor een feestje. Maar als volwassenen moeten we het opeens allemaal direct kunnen. In 1x goed. Direct een 10! Doe mij dat spuitje van die 10 maar…

Ik heb echt met pijn en moeite moeten leren om van mezelf te mogen leren. Om van een 2 naar een 3 te gaan. Van een 3 naar een 5. Van een 7 naar soms een 9 en soms ook weer een 6. Een groei-mindset helpt me daar enorm bij. Genieten van het proces. Denken in kansen; Niet te focussen op het eindresultaat; Me niet te vergelijken met een ander; er is altijd wel iemand beter dan ik. Maar wel de kunst afkijken bij iemand die ik bewonder. Me vasthouden aan het idee dat ik het nog niet kan; in plaats van het nooit niet ga kunnen. Dat ik geloof dat ik het echt wel kan leren. Als ik het wil. Als ik maar oneindig geduld heb. En 100% vertrouwen dat het me ooit gaat lukken. In welke vorm dan ook.

Mezelf toestemming geven om te ontwikkelen is zo bevrijdend. Geeft zoveel lucht. Maakt leren een stuk leuker. Maakt dealen met de gekte van de wereld veel gemakkelijker. Geeft ook veel meer ruimte aan mijn spontane ik. Die soms een filter mist als ze praat. En er dan van alles uitflapt. En die graag buiten de lijntjes kleurt. Die bokken bouwt. Veel te direct is soms. Foute grappen maakt. Maar vooral veel meer om zichzelf kan lachen. En denkt… ach de volgende keer beter.

En wat doet mijn criticaster nu? Heb ik die stil heb gekregen? Niet echt. Ze is er nog steeds. Alleen minder op de voorgrond. Minder angstig om het fout te doen. Of krampachtig bezig te voorkomen dat het fout gaat. Ik probeer nu stil te worden, wanneer ik me onzeker voel. Of wanneer ik denk dat ik niet goed genoeg ben. En dan alleen maar te voelen wat er is. De ruimte te geven aan mijn angsten. Aan mijn gevoelens en gedachten die daarbij horen. Zonder ook maar iets te doen. Zonder oordeel. Met compassie. En dan wordt het vaak rustiger vanbinnen. Ontstaat er ruimte voor mijn kritische-ik om constructief te zijn. Mee te denken. Dingen scherp te zien. Verbanden te leggen. In plaats van te focussen op wat ik niet goed doe.

En het lijkt me een mooi voornemen om vaker te kiezen voor de supporter. Zelf mijn grootste aanmoediger te zijn. Geen hooligan; die gaat rossen als er verloren wordt. Wel een fanatieke fan. Die aanmoedigt. De handen blauw klapt. Zichzelf schor schreeuwt. En die ook naast je blijft staan en steunen wanneer het lastig wordt. Door dik en dun. Hoe gaaf is dat!

 

Elke organisatie barst van het potentieel. Menselijk potentieel, wel te verstaan. Boor dat aan en er staat geen maat meer op jullie succes. Daarvoor is Luxus: om het beste uit jou en je mensen naar boven te brengen. Als professional, als leider, als team en als organisatie.

Train to Shine!

Laat je inspireren om het beste uit jezelf en anderen te halen! Ontvang via de mail de nieuwste blogs, tips, e-books en speciale aanbiedingen. Hou me op de hoogte!

Inschrijven nieuwsbrief: